https://thanhnien.vn/an-viet-dung-lam-nong-tren-dong-kien-truc-1851055027.htm
Xuất thân từ nông thôn Ninh Bình, tự nhận mình là người nhà nông, lập nên Farming Architects với khái niệm hành nghề như một “nhà nông” chính hiệu, An Việt Dũng đã có những chia sẻ về nghề sau 5 năm “làm nông” trên cánh đồng kiến trúc.
Tò mò về cái tên Farming Architects (kiến trúc ruộng đồng) mà bạn sáng lập, vì sao lại là ruộng?
Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn Ninh Bình, tự coi đó là may mắn khi được sống trong không gian, tinh thần của làng quê, của tình thương yêu gia đình, của những ngày thơ bé theo mẹ ra đồng xem cày cấy, và thấy rằng ruộng đồng thật đẹp. Nhà nông thật đại tài, họ tạo nên đường cày thẳng tắp, luống cấy đều nhau, tôi ví họ là người nghệ sĩ. Những nét chân quê thấm vào người từ bé, khi theo nghề kiến trúc, hình ảnh ruộng đồng, nhà cổ, hàng hiên, mái rạ… tôi đưa hết vào kiến trúc.
Nhiều xu hướng thiết kế nhắm đến bề thế, sang trọng, quyến rũ… ngại nhà quê vì sợ kém sang theo nhu cầu thị trường, “ruộng đồng” có sợ lạc thời?
Tôi sống, quan sát, trải nghiệm trong khung cảnh làng quê, rất nhiều việc không biết làm, không hiểu, nhưng thấy được vẻ đẹp của nó. Yếu tố “ruộng đồng” với tôi chỉ là khái niệm, cốt lõi tôi mong muốn đạt đến là thiết kế của mình ví như những chủng loại cây được gieo vào ruộng đồng bao la là môi trường kiến trúc.
Được biết, bạn giành được học bổng ở Ý, thực tập nhiều nước khu vực châu Âu, tiếp cận kiến trúc hiện đại, chất “nhà nông” trong bạn có chuyển biến so với trước?
Tôi tốt nghiệp kiến trúc và quy hoạch của ĐH Xây dựng Hà Nội, nhưng khi giành được học bổng tại Ý, lại là ngành rất nhà nông là kỹ sư đất và môi trường. Dù khác kiến thức nền, nhưng khi xin học bổng, tôi trình bày các công trình kiến trúc sẽ bền vững và gắn bó với con người hơn nhờ yếu tố môi trường, vậy là được nhận.
Khi học ở Ý, tôi có điều kiện thực tập, gặp gỡ tiếp xúc nhiều công trình kiến trúc vĩ đại, và thấy kiến trúc sư ở đó họ được hỗ trợ bởi kỹ thuật vô cùng hiện đại, có thể làm thơ bằng kết cấu được. Việt Nam không thể theo vì nền tảng công nghiệp phụ trợ không dễ đáp ứng. Nhưng khi đi thăm các công trình quy mô nhỏ hơn, gần gũi, cổ kính ở các làng quê của họ, cảm xúc thăng hoa lắm vì thấy chất quê ấy mới chính là nơi làm nghề, phát triển nghề cho bản thân.
Tốt nghiệp xong, bạn tìm cơ hội việc làm tại Ý chứ?
Tôi thử sức mình, môi trường cạnh tranh quốc tế thật khốc liệt, phải nỗ lực lắm mới trụ lại được. Nhưng qua gần hai năm làm việc, tôi nhận ra mình chỉ là chi tiết máy trong một cỗ máy lớn, việc muôn thuở là triển khai bản vẽ, lặp đi lặp lại. Tôi tự nghĩ, mình phải về Việt Nam để tạo nên một cỗ máy, chứ không thể là chi tiết máy thế này mãi được. Vậy là về.
Va đập nhiều nền tảng kiến trúc, văn hóa, khi về lại Việt Nam, bạn phát hiện ra điều gì thú vị từ những cái sẵn có của kiến trúc phố thị?
Tôi về đúng thời điểm khắp Hà Nội xôn xao chuyện chặt bỏ cây xanh để làm đường trên cao; rồi khói bụi, ô nhiễm, kẹt xe… Đứng dưới đường nhìn lên, tôi thấy ban công hầu hết các nhà phố đều luôn phải đóng kín, hoặc chẳng để làm gì cả. Khi đi thuê căn hộ chung cư, có ban công khoảng 5 m2, cũng bỏ trống, cửa phải đóng kín bởi sợ khói bụi. Tôi nghĩ mình cần làm gì đó ở không gian này, phải bắt đầu từ những thứ nhỏ nhất, thay đổi chính mình trước.
Tôi vận dụng kiến thức về thủy canh, nuôi trồng thủy sản (aquaponics) học được trong thời gian thực tập ở Israel, tạo thành một màng lọc đa dạng sinh học, có cây xanh, có bể nước, như cái khẩu trang bảo vệ cho ban công nhà phố. Thiết kế ban công sinh thái ra đời, với quan niệm phải chăng nên bắt đầu từ yếu tố nhỏ là cái ban công xanh, rồi sẽ có tuyến phố xanh, thành phố xanh, đất nước xanh…
BÀI VIẾT LIÊN QUAN